Nagana dla pracownika z wpisem do akt
02-04-2012 | Anna Trościańczyk, Biznes Wieszjak.pl
Nagana pisemna udzielona pracownikowi przez pracodawcę nie jest częstą formą karania za przewinienia zawodowe. Należy jednak pamiętać, że każdy pracodawca może stosować wobec swoich pracowników kary porządkowe za naruszenie porządku w pracy, których katalog określa art. 108 kodeksu pracy (dalej k.p.).
Co może zrobić pracownik, który otrzymał naganę z wpisem do akt, ale uważa, że jest niesprawiedliwa i nie zgadza się z jej uzasadnieniem?
Czy, chcąc zachować stanowisko i dobre imię w pracy, może sprzeciwić się naganie? Jak powinien zachować się pracodawca, jeśli ukarany nie zgadza się z uzasadnieniem nagany?
Kiedy można zastosować naganę?
Pracodawca ma prawo nałożyć na pracownika karę porządkową, jeśli pracownik dopuścił się jednego z przewinień, uzasadniających ten rodzaj odpowiedzialności.
Zależy to od swobodnej decyzji pracodawcy, który może, ale nie musi karać zatrudnionej osoby. Upomnienie oraz nagana są „najłagodniejszą” formą kary, a więc mogą zostać nałożone nawet w przypadku niewielkiego stopnia winy.
Należy jednak pamiętać o tym, że pracodawca ma obowiązek równego traktowania pracowników, a zatem nie powinien za takie samo przewinienie jednych pracowników karać, a innych nie, chyba że jest to uzasadnione szczególnymi okolicznościami.
WAŻNE
Udzielając pracownikowi nagany pisemnej z wpisem do akt, pracodawca ma obowiązek poinformowania o tym na piśmie podwładnego, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się tego naruszenia oraz pouczenie o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika.
Kiedy nagana jest nieważna?
Zgodnie z art. 109 k.p. kara porządkowa nie może być stosowana po upływie dwóch tygodni od uzyskania informacji o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, dwutygodniowy termin nie biegnie. W sytuacji niedochowania powyższych terminów pracodawca bezwzględnie traci prawo zastosowania kary porządkowej.
Co może zrobić ukarany?
Pracownik, który nie zgadza się z zastosowaniem wobec niego kary porządkowej, może skorzystać z procedury odwoławczej, jeżeli zastosowana kara narusza obowiązujący porządek prawny. Sprzeciw winien być wniesiony w terminie 7 dni od chwili zawiadomienia go o ukaraniu (art. 112 § 1 k.p.).
Przepisy nie określają wymogów co do treści sprzeciwu. Należy więc rozpatrzeć również taki sprzeciw, w którym nie zostały określone konkretne zarzuty, a pracownik jedynie żali się, że ukaranie było niesłuszne.
Rozpatrzenie odwołania
Pracodawca rozpatrujący odwołanie wydaje decyzję o jego odrzuceniu lub uwzględnieniu w oparciu o uzyskane informacje i materiał dowodowy w sprawie.
Zanim decyzja zostanie wydana, powinna zostać poddana konsultacji zakładowej organizacji związkowej, o ile taka działa na terenie zakładu pracy. Decyzja może uwzględnić cały lub częściowy sprzeciw pracownika, to znaczy. może złagodzić karę bądź zastąpić inną - mniejszej wagi.
Zgodnie z art. 112 k.p. nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z jego uwzględnieniem. Taki sam skutek nastąpi w sytuacji milczenia pracodawcy.
Pracownik może zaskarżyć decyzję pracodawcy, odrzucającą sprzeciw, w terminie 14 od dnia zawiadomienia o odrzuceniu poprzez wystąpienie do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary porządkowej (art. 112 § 2 k.p.).
Po roku nagana może być usunięta
Na podstawie art. 113 k.p. karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa się z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Rok nienagannej pracy należy liczyć od dnia zastosowania kary porządkowej, a nie od dnia zawiadomienia o zastosowanej karze.
Zatarcie faktu ukarania pracownika następuje z mocy prawa, czyli bez podejmowania w tym zakresie decyzji przez pracodawcę.
Taka decyzja mogłaby nabrać istotnego znaczenia jedynie wówczas, gdy pracodawca z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznaje karę za niebyłą przed upływem roku nienagannej pracy.
Przepisy, co prawda, nie przewidują składania wniosku w tej sprawie przez pracownika, ale nie można wykluczyć takiej możliwości.
Z akt osobowych usunięty zostanie odpis zawiadomienia o ukaraniu także wówczas, gdy pracodawca uwzględni sprzeciw wniesiony przez pracownika w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia o ukaraniu lub gdy sąd wyda orzeczenie o uchyleniu kary porządkowej.